Geluk = ?

Doe zinloze dingen alleen

met volle overgave

anders hebben ze geen zin.

Ik las vandaag in Juffrouw Holle:

 geluk = resultaat - verwachtingen

Was het maar zo simpel om geluk uit te drukken in een wiskundige vergelijking. Ik ben logisch en wiskundig ingesteld, dus het idee spreekt me erg aan. Je zou kunnen kijken welke factoren je zou kunnen verhogen voor een gewenste staat van geluk.
Maar geluk is iets dat me ook vaak ontglipt en daardoor weet ik uit ervaring dat dit model niet klopt.
En daar ga ik dan....

Wat is er mis met deze hypothese?

• De hypothese suggereert een verhouding die er hoogstwaarschijnlijk niet is. Mijn geluk is niet afhankelijk van mijn resultaat, maar van mijn attitude tot mijn resultaat. Dat is niet hetzelfde als mijn verwachting. Mijn verwachting is puur en alleen de projectie van het resultaat. (Dus letterlijk, wat ik had verwacht/geschat)
• Ik mis inspanning. Als er iets gebeurt, kan ik daarvan genieten, dan heb ik een resultaat, maar voor mij is het geluk groter, als het komt uit mijn eigen inspanningen. Als het 'zomaar' gebeurd, ben ik wellicht niet verantwoordelijk en vraag ik me af of ik geluk kan ervaren. Zelfs als ik geniet van mijn ademhaling, is er een (minimale) inspanning voor nodig om de lucht in mijn longen te krijgen. Aan een ijzeren long, zonder inspanning, lijkt me niet bevorderlijk voor het geluk.
• Ik mis het delen. Deze vergelijking is kapitalistisch en eenzaam. Als ik alleen was in het universum, zou ik dan gelukkig kunnen zijn? Heb ik niet de relatie met een ander nodig, al is het maar in gedachten om geluk te ervaren.
  Ook heb ik de observatie van een ander nodig om verwachtingen te koesteren. Ook is de acceptatie van een ander of het gevoel dat je succesvol gecommuniceerd hebt deel van geluk.
  Iemand zien glimlachen, doet glimlachen. Iemand zien huilen is ook aanstekelijk.
  Het is moeilijk om gelukkig te zijn temidden van verdriet. 
• Wiskundig gezien zijn negatieve verwachtingen het beste voor geluk in deze vergelijking.
• Ik mis dankbaarheid/waardering. Resultaat kan alles zijn, maar zolang ik het niet waardeer, kan ik er ook niet van genieten.
• Ik mis de luxe. Wie aan het overleven is, maalt niet om geluk. Geluk is een luxeartikel.

Nu is gaten schieten makkelijk. Maar ik snap wat de schrijver probeerde. 

Het is voer voor nadenken en daarvoor ben ik dankbaar. Het maakte me iets gelukkiger dan ik had gedacht. Zeker nu ik het kan delen. Al met al een mooie formule, maar het kan accurater al mis je dan misschien doel, omdat de schrijver wellicht wil, dat men dit voor zichzelf ontdekt.

Zo'n concept laat me toch niet los. Is de relatie tussen geluk en andere factoren uit te drukken in wiskundige termen? Na veel peinzen kom ik tot de volgende vergelijking:

Geluk =  ontspanning*  (interne waardering * externe waardering + moeite) /  |verwachtingen| 

of korter:

g=o*(i*e+m)/v

Nu is de kans groot, dat je niet zo'n wiskunde nerd bent als ik.

Ik zal even de principes uitleggen:

Het is een breuk.
In de noemer (boven de streep) staan flink wat factoren, die het geluk vergroten.

In de teller (onder de streep) staat verwachtingen, dat geluk verkleint, naar mate de verwachtingen groter zijn.

Met verwachtingen is iets geks aan de hand, het staat tussen  | | . Dit betekent 'absoluut', de verwachtingen mogen wel negatief zijn, maar dan beschouwen we ze als positief.

Waarom geef ik het deze vorm?

• 1/x Met de teller van een breuk is wiskundiggezien iets geks aan de hand: hij mag NIET 0 zijn. Want delen door nul is flauwekul. In dit geval betekent dat, dat als of verwachtingen. Zonder verwachtingen, negatieve of positieve, kan iets niet meevallen of tegenvallen. Iets is dan altijd een neutrale gebeurtenis. Dus zonder verwachtingen (positief of negatief) is het onzinnig om over geluk te praten.
• Ontspanning kan wel 0 zijn. Maar gezien de plaatsing buiten de haakjes, moet je het resultaat van de vergelijking binnen de haakjes vermenigvuldigen met de mate van ontspanning. Is onspanning 0, dan is het geluk ook direct 0. Ook stel ik maar even, dat er niet zoiets is als negatieve ontspanning. Dat zou taalkundig gezien inspanning zijn en die staat apart genoemd in de vergelijking. Dit komt in de wiskunde nooit voor in vergelijken, wel in algorithmen, maar dan wordt het helemaal zo nerdy.
• Interne waardering is de waardering die je voor het resultaat (dat er altijd is, wiskundig gesproken, 0 of negatief resultaat is ook een resultaat) hebt.
  Deze waardering kan positief zijn en negatief. 
• Externe waardering is de mate waarin je feedback krijgt van anderen. Complimenten bijvoorbeeld. Ook dit kan negatief zijn, dan wordt het negatieve feedback, opbouwende kritiek *of regelrechte beledigingen. Geen feedback is funest. (dat is negeren, dat is erger dan geen feedback.
• interne waardering x externe waardering. Deze relatie is erg belangrijk. Voor het gemak spreek ik even over i en e. Zowel i als e kunnen negatief, nul of positief zijn. In de wiskunde is het zo, dat negatief* positief negatief is en negatief*negatief positief. Met externe en interne waardering klopt dit ook. Is i en e beiden negatief, dan zal je iets aan geluk ervaren. Jij vind het niks, maar anderen vinden het ook niks, da's dus ergens wel ok en geeft een gevoel van saamhorigheid, al is het niet het resultaat waar je op hoopte. Als jij positief bent, maar de omgeving negatief, is dat funest voor je geluksgevoel. Andersom, ben jij negatief, dan is de uitkomst van ieder compliment ook negatief. Als een van beiden 0 is, is de hele uitkomst nul.
  Als het jou niks kan schelen, of je wordt volkomen genegeerd, dan is het geluksgevoel 0. Het is net of het niet gebeurd is.
• + moeite. Dit vind ik een moeilijke, maar ik denk dat hij zo klopt. Als je ergens heel veel moeite voor moet doen, ga je vanzelf een groot resultaat verwachten. Deze factor weegt sterker mee, dan de moeite zelf, die ik als positief waardeer. Ik denk dat als het zou lukken verwachtingsloos te zijn, dat je tenminste zou kunnen genieten van de moeite (oftewel het leven zelf: gebruik van je lijf, hoofd of andere capaciteiten, al dan niet succesvol) 

Er zijn nog andere factoren te noemen, zoals het belang wat iemand hecht aan een resultaat, maar ik denk dat dat gevangen zit in waardering.

Het nut van zo'n vergelijking is discutabel, omdat je er niks mee kan berekenen.

Waarom zou je het willen weten, hoe gelukkig je bent. Zoals wij de term geluk gebruiken is het iets waarvan je niet teveel kunt hebben, dus wat de waarde ook is, je zou verlangen naar meer.
Je zou kunnen kijken of het geluk gelijk verdeeld is, of het 'eerlijk' is. Maar ja. 

We kunnen geluk niet kwantificeren, omdat we een aantal factoren van geluk niet kunnen kwantificeren. Hoe meet je verwachtingen of interne waardering?

Misschien dat je met een vragenlijst een eind kan komen, maar of je daar nou gelukkig van wordt?